Nowy Jedwabny Szlak zablokowany przez Ukrainę. Złamano umowę o międzynarodowych przewozach kolejowych

Jako bezprecedensową decyzję określił dzisiaj w Zamościu członek zarządu Polskich Kolei Państwowych Andrzej Olszewski wprowadzenie przez Ukrainę zakazu tranzytu transportów kolejowych do Polski z 15 krajów oraz zapowiedź całkowitego wstrzymania eksportu z Ukrainy do Polski w wagonach należących do kolei ukraińskich. W wyniku tego przerwane zostały międzynarodowe łańcuchy dostaw. Oznacza to całkowite wyeliminowanie transportu towarów na relacji wschód-zachód przez terytorium tego kraju. Jak podkreślono, Polska jest jedynym krajem europejskim dotkniętym takim zakazem.

Jako przyczynę wprowadzanych ograniczeń przewozowych początkowo wskazywano na ograniczoną okresowo przepustowość ukraińskiej sieci kolejowej i nagromadzenie przesyłek oczekujących na przekazanie do Polski. Kiedy jednak wyszło na jaw, że tego typu przeszkody faktycznie nie mają miejsca, wówczas ukraińska administracja kolejowa przekazała, iż odwołanie wprowadzonych ograniczeń leży poza jej kompetencjami.

– Jesteśmy zaskoczeni jednostronnym wprowadzeniem ograniczeń w transporcie przez stronę ukraińską. Zatrzymanie tranzytu, w tym przewozów na Nowym Jedwabnym Szlaku, to bezprecedensowa decyzja. Polska jest największym partnerem handlowym Ukrainy w Europie. Importujemy przede wszystkim surowce, wyroby metalowe i produkty roślinne. Znaczna część tych ładunków trafia do Polski za pośrednictwem kolei. Od wielu lat blisko współpracujemy z Kolejami Ukraińskimi, a nasze rozczarowanie jest tym większe, że wprowadzona blokada jest sprzeczna z międzynarodową konwencją Umowy o Międzynarodowej Kolejowej Komunikacji Towarowej i dwustronnymi porozumieniami w zakresie transportu kolejowego – mówi Andrzej Olszewski.

Jak wyjaśnia Zbigniew Tracichleb, prezes zarządu PKP Linii Hutniczej Szerokotorowej, uruchomione na początku 2020 roku przewozy z Chin przez Ukrainę do Polski dynamicznie rosną. Kiedy w 2020 roku uruchomiono 40 pociągów, to już w ubiegłym było ich 124. Dodano jednocześnie, że Polska jest drugim partnerem handlowym Ukrainy, ustępując pod względem wartości wymiany handlowej jedynie Chinom. Co więcej, pozycja naszego kraju, jako największego europejskiego importera ukraińskich towarów, stale rośnie. W ciągu pierwszych dziesięciu miesięcy 2021 roku wartość polskiego importu wzrosła o 68%, osiągając wartość 4,4 mld dolarów. Przekracza to blisko dwukrotnie eksport Ukrainy do Rosji, a trzykrotnie eksport do innych sąsiadów Ukrainy takich jak Węgry i Słowacja.

Z kolei Władysław Szczepkowski, p.o. prezesa zarządu PKP Cargo wskazywał, że rozwój Nowego Jedwabnego Szlaku stanowi ogromną szansę dla Ukrainy, gdyż generuje wpływy do budżetu Państwa i Kolei Ukraińskich, zapewnia nowe miejsca pracy, oraz daje szanse ukraińskim przedsiębiorstwom. Wprowadzane z dnia na dzień ograniczenia mają być również niezrozumiałe dla chińskich i europejskich partnerów handlowych.

Jak wyjaśniają specjaliści z zakresu transportu, tego typu ruch Ukrainy nie jest przypadkowy. Choć przedstawiciele kolei o tym nie wspomnieli, to jednak sprawa może być związana z próbą wymuszenia na Polsce zwiększenia kontyngentu zezwoleń na przewozy samochodowe. Już wielokrotnie poruszany był temat trudnej sytuacji związanej z limitem 160 tys. pozwoleń na obsługę przewozów do Polski, co ma powodować duże problemy gospodarcze i trudności z eksportem. Dodatkowo blokada tranzytu do Polski oznacza skierowanie ruchu kolejowego dłuższą drogą, co wiąże się z większymi opłatami dla Ukrainy za korzystanie z tamtejszej infrastruktury.

Na razie nie zanosi się na zawarcie jakiegokolwiek porozumienia w tej sprawie między Polską a Ukrainą. Członek zarządu Polskich Kolei Państwowych Andrzej Olszewski wyjaśnił, że PKP wyczerpała już możliwości prowadzenia rozmów dwustronnych z kolejami ukraińskimi.

(fot. PKP Cargo)