Chodził z wykrywaczem metali po lesie, znalazł zabytkowe przedmioty z okresu rzymskiego (zdjęcia)

Zabytki, które trafiły do siedziby Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Zamościu zostały odkryte w okolicach Ulowa w gm. Tomaszów Lubelski i pochodzą z okresu rzymskiego. Zespół zabytków archeologicznych, na które natrafił pan Maciej w trakcie poszukiwań militariów w Lasach Państwowych Nadleśnictwa Tomaszów składa się z 1 zapinki (fibuli) wykonanej z brązu, 1 sprzączki do pasa wykonanej z brązu (bez zachowanego kolca), 1 srebrnej monety – denara oraz 1 fragmentu sztabki z brązu.

Znaleziska zostały poddane analizie przez dr Barbarę Niezabitowską-Wiśniewską z Instytutu Archeologii UMCS w Lublinie. Widoczna na zdjęciach zapinka kuszowata z podwiniętą nóżką, dwudzielna, zrobiona jest ze stopu miedzi (zapewne brąz). Jest silnie skorodowana, nieznacznie odkształcona i ma chyba patynę ogniową. Z całą pewnością fibula charakterystyczna jest głównie dla kultury wielbarskiej i grupy masłomęckiej. Przedmiot ten datowany jest na przedział czasowy pomiędzy 310 a 370 rokiem po Chr., choć sporadycznie mogły też występować później, w początkach okresu wędrówek ludów. Generalnie schyłek okresu rzymskiego (około połowy IV wieku n.e.). Drugi z przedmiotów to rama sprzączki jednodzielnej, ze stopu miedzi (zapewne brąz). Przedmiot może pochodzić z wczesnej fazy okresu wędrówek ludów (360/370 – 400/410 po Chr.), ale sądząc po masywności może nawet 380/400 – 440/450, czyli ogólnie I polowa V wieku n.e. Fragment sztabki ze stopu miedzi, najpewniej zrobiony jest z brązu. Znalezisko można włączyć do zabytków z okresu rzymskiego jako fragment przedmiotu ze stopu miedzi (szczególnie patrząc na patynę i chyba lekkie przepalenie).

Srebrna moneta to denar, wybita w roku 156 n.e. przez Antoniusa Piusa, który panował w Rzymie w latach 138 – 161 n.e. Na awersie znajduje się podobizna popiersia cesarza oraz napis „ANTONIUS AUG PIUS P.P…..”, a na rewersie postać Pax i napis „TRIPOTXIX”. Denar nie jest elementem datującym znalezisko, albowiem monety z terenu cesarstwa rzymskiego trafiały na nasze ziemie z dużym opóźnieniem od ich wybicia i funkcjonowały w obiegu dość długo. Analiza monety wykonana została przez dr Jacka Feduszkę z Muzeum Zamojskiego w Zamościu.

Jak wyjaśnia Wojewódzki Konserwator Zabytków dr Dariusz Kopciowski, znalezisko znajdowało się w strefie wielokulturowego zespołu osadniczego z bardzo intensywnym osadnictwem kultury wielbarskiej (od początku III po połowę V w. po Chrystusie – dwa cmentarzyska, trzy osady i wiele znalezisk luźnych). Po zaniku kultury wielbarskiej pojawiają się dowody na obecność osadnictwa późnych Germanów, którzy albo pozostali w okolicach Ulowa, ale wrócili/przybyli tutaj z południa w wyniku różnych wydarzeń w okresie wędrówek ludów. Najprawdopodobniej ich osadnictwo można datować od drugiej połowy V po około połowę VI w., a może i dłużej, częściowo „zazębiali się” z tzw. wczesnymi Słowianami.

(fot. LWKZ)