Stosunkowo nowy zawód „pan stopek”. Czy to odpowiedzialna, trudna praca?

Osoby przeprowadzające dzieci przez ulicę wprawdzie już wrosły w nasz krajobraz miejski, lecz są stosunkowo świeżym zjawiskiem w polskiej tradycji społecznej. Widzimy je głównie na przejściach przy szkołach tam, gdzie przechodzenie przez ulicę jest niebezpieczne, a więc najczęściej w pobliżu głównych dróg. „Strażnik (kontroler) ruchu drogowego nadzorujący przejścia dla pieszych”, bo tak oficjalnie nazywa się ta funkcja, to bardzo odpowiedzialne stanowisko.

Żeby rozpocząć pracę w charakterze „pana stopka”, należy najpierw odbyć specjalistyczne szkolenie w Wojewódzkim Ośrodku Ruchu Drogowego. Jest ono organizowane w jeden dzień, a trwa osiem godzin lekcyjnych. Większość materiału – to teoria, ale są też dwie godziny zajęć praktycznych. Każda część kończy się egzaminem. Kandydaci odbywają na zakończenie szkolenia również sprawdzian w warunkach symulowanych. Egzamin prowadzony jest przez policjantów z Wydziału Ruchu Drogowego.

Kandydat musi również odbyć właściwe badania lekarskie, zaś szkoła powinna posiadać środki pieniężne na jego etat.

– Zgłosiłem się na kurs, bo nie mogłem znaleźć żadnego innego zajęcia – przyznaje jeden z lubelskich „panów stopków” pragnący zachować anonimowość. – Gdy rozpoczynałem tę pracę, wydawało mi się, że wszyscy na mnie patrzą, na to, jak jestem ubrany. Znajomi mówili, że wyglądam przezabawnie – kamizelka cała pomarańczowa, odblaskowa, ze znakiem drogowym z przodu… Złościło mnie to nawet, ale pobory otrzymywałem regularnie. Teraz już przyzwyczaiłem się. Lubię dzieci, choć nie wszyscy rodzice wydaje mi się, że zasłużyli na to miano. Niektórzy ciągną dzieciaka za sobą, inni go szarpią, jeszcze inni krzyczą coś do wystraszonego malucha… Ale choć pracę zaczynam wcześnie rano, bo już pierwsze dzieci idą do szkoły, to do 15.00 jeszcze nigdy nie pracowałem, ponieważ lekcje kończą się wcześniej. Weekendy mam wolne, od połowy czerwca aż do września wakacje… – uśmiecha się.

– Najgorzej jest, gdy muszę skorzystać z toalety – szczerze przyznaje „stopek. – Najbliżej mam szkołę, ale wtedy miejsce pracy zostawiam na chwilę bez nadzoru. W takich momentach staram się „upolować” jakiegoś przechodzącego w moim rewirze dziadka lub babcię i tej osobie na chwilkę powierzam swe obowiązki. Nie zawsze ktoś nadchodzi w kierunku przejścia, więc jednym okiem obserwuję je, a drugim mogę pobieżnie przeglądać Internet. Słucham muzyki. Bardziej doświadczone koleżeństwo z branży mówi, że nazywano nas dawniej „krasnalami”. Wolę jednak dzisiejszego „stopka” lub „pana stopka”.

– Lubię świeże powietrze, więc nie narzekam. A jeszcze teraz, gdy w budce mogę się skryć przed deszczem czy śniegiem, wiatrem, to już prawie luksus – tłumaczy lubelski pan stopek. – Najgorzej jest w zimie, szczególnie gdy nastają większe mrozy. Jest wtedy zimno, ale chroni mnie ciepła odzież i gorąca herbata w termosie. A przede wszystkim ta plastikowa budka, którą mi niedawno zafundowano.

Pierwsze takie obiekty były montowane na terenie Lublina już w 2010 i 2014 r. Większość jednak pojawiła się w latach 2019-2021. Ostatnie posadowione zostały w styczniu 2022 r. oraz we wrześniu 2023 r.

– Aktualnie na terenie miasta funkcjonuje 16 miejsc zadaszenia dla osób przeprowadzających przez jezdnię – komentuje Justyna Góźdź z biura prasowego przy Kancelarii Prezydenta Miasta Lublin. – Inicjatorem ich zlokalizowania są zazwyczaj szkoły – dyrekcja lub rada rodziców. Znajdują się one tam, gdzie występuje taka konieczność, np. przejście jest oddalone bezpośrednio od szkoły lub w pobliżu nie ma innego lokalu, w którym mógłby się schronić pracownik. Zakup oraz postawienie tzw. budek jest realizowane ze środków własnych szkoły.

Koszt jednej budki jest uzależniony od materiałów z jakiego jest ona wykonana. Wynosi najczęściej od 500 zł do 2,5 tys. zł. Zdarza się również, że ktoś je przekazuje dany obiekt jako darowiznę.

fot. Leszek Mikrut

fot. Leszek Mikrut

fot. Leszek Mikrut

Tekst: Leszek Mikrut