Wrzątek plus mróz i mamy tak spektakularny widok. To jest efekt Mpemby (zdjęcia)
08:50 12-01-2024
fot. nadesłane Cezary
Efekt Mpemby jest zjawiskiem polegającym na tym, że ciecz, która jest początkowo gorętsza od innej cieczy o tej samej substancji, może zamarznąć szybciej niż ta druga, chociaż wydaje się to sprzeczne z intuicją. To zjawisko jest nazwane od imienia Erasto Mpemba, studenta szkoły podstawowej z Tanzanii, który w 1963 roku zgłosił swoje obserwacje w ramach projektu badawczego. Fenomen ten, niezgodny z intuicyjnymi przewidywaniami, opisywali w swoich pracach m.in. Arystoteles, Kartezjusz i Francis Bacon.
– Zjawisko wyjaśnić można, przyglądając się budowie molekularnej wody. Pojedyncza cząsteczka zawiera bowiem spory atom tlenu, do którego za pomocą wiązań kowalencyjnych przyłączone są dwa mniejsze atomy wodoru. Jeśli jednak mamy więcej cząsteczek wody, to zaczynają się one ze sobą zbijać w grupy z pomocą wiązań wodorowych. Wiązania te są słabsze od wiązań kowalencyjnych, choć są niezwykle istotne, gdyż to za ich pomocą tworzą się pewne struktury białek, kwasów nukleinowych i wielu innych złożonych substancji o ogromnym znaczeniu biologicznym, a co za tym idzie, umożliwiają one istnienie życia na Ziemi. Ale to dzięki wiązaniom wodorowym woda ma dużo wyższą temperaturę wrzenia niż inne płyny. W normalnych warunkach bowiem wiązania te prowadzą do bliższego ściśnięcia cząsteczek wody, które zaczynają się odpychać, rozciągając tym samym wiązania kowalencyjne wodoru z tlenem, czyli gromadząc w nich energię. Wraz z podgrzaniem wody wiązania wodorowe się wydłużają, wobec czego cząsteczki wody są dalej od siebie i wiązania kowalencyjne oddają energię, przyspieszając schładzanie wody – wyjaśnia Radosław Aksamit na portalu przystaneknauka.us.edu.pl.
Efekt Mpemby jest nadal przedmiotem badań naukowych, i choć jest znany od dawna, nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to, dlaczego występuje. Różne czynniki mogą wpływać na jego występowanie w różnych warunkach. To zjawisko jest jednak ciekawym przykładem, jak pozornie sprzeczne z intuicją obserwacje mogą prowadzić do dalszych badań i zrozumienia fizyki i chemii.
fot. nadesłane Cezary
Dziękuję za ciekawy artykuł i ciekawe zdjęcia.
Ten portal to złe miejsce na takie ciekawostki fizyczne. Tutaj ludzie nie potrafią zrozumieć, że na żółtym nie można przejeżdżać, albo, że rowerem nie jeździ się po chodniku.
ktoś tu podszywa się pod Frania?
W sumie mógłby tak sypnąć pod koła jakiegoś auta przed PDP
Woda jest ogólnie dla fizyka dziwnym ciałem. Jest anomalna.
Mruz to wina PO
Tutaj ludzie nie potrafią zrozumieć, że po chodniku można jeździć rowerem.
Ciekawe zdjęcia, z pomysłem. Jeszcze szron na drzewach by się przydał do kompletu.
Fragment tekstu „innej cieczy o tej samej substancji” to chyba jakiś błąd.