W Botaniku popłyną wersety znad Niemna. Narodowe Czytanie już w najbliższą sobotę

Narodowe Czytanie jest zapoczątkowaną w 2012 roku polską akcją społeczną, która upowszechnia znajomość literatury narodowej. W jej trakcie odczytywane są publicznie obszerne fragmenty dzieł literackich, także w środkach masowego przekazu.

Akcję zainaugurowano w 2012 z okazji 200-lecia tzw. Drugiej Wojny Polskiej, czyli najazdu Napoleona na Rosję (nazwa batalii nadana przez samego Napoleona Bonapartego). Właśnie temu wydarzeniu poświęcona została epopeja Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz czyli ostatni zajazd na Litwie”, którą odczytywano w trakcie pierwszej odsłony Narodowego Czytania. Akcję zorganizował ówczesny prezydent Polski RP Bronisław Komorowski, a pomysłodawcą była Agnieszka Celeda – dyrektor Biura Kultura. Organizatorzy pragnęli tego, aby narodowa literatura była nie tylko przedmiotem nauczania w szkołach, ale aby też zaistniała w szeroko rozumianym życiu społecznym.

Pierwsze publiczne czytanie „Pana Tadeusza” miało miejsce 8 września 2012 w setkach polskich miejscowości z udziałem rzesz słuchaczy.

W kolejnych latach odczytywano:

2013 r. – fragmenty dzieł Aleksandra Fredry;
2014 r. – fragmenty „Trylogii” Henryka Sienkiewicza;
2015 r. – adaptacja „Lalki” Bolesława Prusa;
2016 r. – adaptacja „Quo vadis” Henryka Sienkiewicza;
2017 r. – dramat Stanisława Wyspiańskiego „Wesele”;
2018 r. – powieść „Przedwiośnie” Stefana Żeromskiego;
2019 r. – „Osiem lektur na ósme Narodowe Czytanie” – teksty propagujące polskość w połączeniu z treściami uniwersalnymi, refleksją nad człowiekiem i społeczeństwem;
2020 r. – dramat Juliusza Słowackiego „Balladyna”;
2021 r. – dramat Gabrieli Zapolskiej „Moralność Pani Dulskiej”;
2022 r. – zbiór ballad Adama Mickiewicza „Ballady i romanse”.

– W tym roku, już po raz siódmy, Narodowe Czytanie odbędzie się w Dworku Kościuszków na terenie Ogrodu Botanicznego UMCS (ul. Willowa, Lublin) – przypomina Aneta Adamska, rzecznik prasowy uczelni. – Tego dnia cała Polska czytać będzie powieść „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej – jeden z najważniejszych utworów podejmujących tematykę wybuchu powstania styczniowego.

„Nad Niemnem” – to społeczno-obyczajowa powieść pozytywistyczna z 1888 roku.  Trzytomowy utwór prezentuje panoramę społeczeństwa polskiego w drugiej połowie XIX wieku, nawiązując również do czasów powstania styczniowego 1863 roku. Współcześni uznali dzieło za epopeję, a samą autorkę nazywano nawet „młodszą siostrą Mickiewicza”.

Wybrane fragmenty powieści w trakcie tegorocznej lubelskiej edycji Narodowego Czytania prezentować będą:

• dr hab. Dorota Kołodyńska, prorektor ds. studentów i jakości kształcenia UMCS;
• dr hab. Arkadiusz Bereza, prof. UMCS, prorektor ds. ogólnych UMCS;
• dr inż. Marcin Jakimiak, zastępca Kanclerza Politechniki Lubelskiej;
• dr hab. Małgorzata Karwatowska, kierownik Katedry Edukacji Polonistycznej UMCS;
• dr hab. Ewa Głażewska, prof. UMCS, dyrektor Instytutu Nauk o Kulturze UMCS;
• dr hab. Robert Litwiński, kierownik Katedry Metodologii i Badań nad XX-XXI wieku UMCS;
• dr hab. Bożenna Czarnecka, emerytowany profesor Wydziału Biologii i Biotechnologii UMCS;
• dr hab. n. farm. Maciej Strzemski, prof. UM, Uniwersytet Medyczny w Lublinie;
• Elżbieta Małek, Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie;
• Paweł Łapiński, dyrektor Zespołu Lubelskich Parków Krajobrazowych;
• Krystyna Rudzka-Przychód i Anna Fic Lazor, Lubelski Związek Polskich Artystów Plastyków;
• Krystyna Szydłowska, artystka scen lubelskich, finalistka z siostrami the Voice of Senior;
• Grażyna Lutosławska, Radio Lublin

W akcji wezmą również udział przedstawiciele jednostek takich jak: „Stacja Teatr” w Konopnicy, Zespół Szkół nr 12 im. Tadeusza Kościuszki w Lublinie,  Zespół Ludowy „Sławiniacy”, Szkoła Podstawowa nr 47 im. Józefa Ignacego Kraszewskiego w Lublinie, Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci i Młodzieży Niesłyszącej i Słabosłyszącej im. Jana Pawła II w Lublinie, Szkoła Podstawowa im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Konopnicy, Biblioteka Publiczna Gminy Konopnica, Koło Gospodyń Wiejskich „Osmoliczanki” z Osmolic.

Organizatorzy lubelskiej odsłony akcji nie tylko zapraszają do uczestniczenia w wydarzeniu, ale również do przyniesienia własnych egzemplarzy dzieła, na których będzie można otrzymać okolicznościowy stempel przygotowany specjalnie z okazji Narodowego Czytania 2023.

W godzinach 10.30-12.30 wstęp do Ogrodu Botanicznego UMCS będzie bezpłatny na hasło „Narodowe Czytanie” (wejście od strony ulicy Willowej).

tekst: Leszek Mikrut