W lubelskiej Bramie Krakowskiej zawieszona została podłaźniczka. Jest to ozdoba świąteczna, która gościła w polskich domach przed pojawieniem się choinki. Obyczaj ten był kultywowany do XIX wieku, choć na wsiach, szczególnie na Śląsku, Podhalu, Pogórzu, ziemi sądeckiej i krakowskiej, ozdobę tą można było spotkać jeszcze do lat 20. ub. wieku.

Podłaźniczkę zawieszano zwykle pod sufitem, nad stołem wigilijnym. Ozdoba ta miała różne formy, począwszy od ściętego i rozwidlonego czubka świerka lub sosny, wieńca zdobionego gałązkami jodłowymi po tarczę wyplecioną ze słomy lub obręcz z drutu przystrojoną zielonymi gałązkami. Wszystko to przyozdabiano też gwiazdkami ze słomy, wypiekanymi ciasteczkami, papierowymi ozdobami, jabłkami i orzechami. Po środku znajdował się „świat”, czyli dekoracja wykonana z misternie wyciętych i sklejonych ze sobą opłatków.

Ozdoba w zależności od regionu, nosiła też inne nazwy: pająk, połaźnik, wiecha, rajskie drzewko, podłaźnik, lub boże drzewko. Przypisywano jej funkcje ochronne, jednak przede wszystkim miała przynosić szczęście i zdrowie domownikom. Była też symbolem życia i płodności. W styczniu, po święcie Trzech Króli, podłaźniczkę zdejmowano, a następnie rozdrobnioną dodawano zwierzętom do paszy, by również im zapewnić zdrowie w Nowym Roku.

O przypomnienie tradycji związanej z podłaźniczką zadbały Warsztaty Kultury. Autorami instalacji są Małgorzata i Tomasz Krajewscy oraz Larysa Neshchadym. Wieniec udekorowano jabłkami, imitacją świata z opłatka i ozdobami ze słomy.

(fot. UM Lublin)