Piątek, 29 marca 202429/03/2024
690 680 960
690 680 960

Ma przynosić szczęście i zdrowie, jest symbolem życia oraz płodności. W Bramie Krakowskiej zawisła podłaźniczka (zdjęcia)

Opleciony zielonymi gałązkami wieniec, który udekorowano jabłkami, imitacją świata z opłatka i ozdobami ze słomy umieszczono w Bramie Krakowskiej. Ozdoba ta jest poprzednikiem choinki.

W lubelskiej Bramie Krakowskiej zawieszona została podłaźniczka. Jest to ozdoba świąteczna, która gościła w polskich domach przed pojawieniem się choinki. Obyczaj ten był kultywowany do XIX wieku, choć na wsiach, szczególnie na Śląsku, Podhalu, Pogórzu, ziemi sądeckiej i krakowskiej, ozdobę tą można było spotkać jeszcze do lat 20. ub. wieku.

Podłaźniczkę zawieszano zwykle pod sufitem, nad stołem wigilijnym. Ozdoba ta miała różne formy, począwszy od ściętego i rozwidlonego czubka świerka lub sosny, wieńca zdobionego gałązkami jodłowymi po tarczę wyplecioną ze słomy lub obręcz z drutu przystrojoną zielonymi gałązkami. Wszystko to przyozdabiano też gwiazdkami ze słomy, wypiekanymi ciasteczkami, papierowymi ozdobami, jabłkami i orzechami. Po środku znajdował się „świat”, czyli dekoracja wykonana z misternie wyciętych i sklejonych ze sobą opłatków.

Ozdoba w zależności od regionu, nosiła też inne nazwy: pająk, połaźnik, wiecha, rajskie drzewko, podłaźnik, lub boże drzewko. Przypisywano jej funkcje ochronne, jednak przede wszystkim miała przynosić szczęście i zdrowie domownikom. Była też symbolem życia i płodności. W styczniu, po święcie Trzech Króli, podłaźniczkę zdejmowano, a następnie rozdrobnioną dodawano zwierzętom do paszy, by również im zapewnić zdrowie w Nowym Roku.

O przypomnienie tradycji związanej z podłaźniczką zadbały Warsztaty Kultury. Autorami instalacji są Małgorzata i Tomasz Krajewscy oraz Larysa Neshchadym. Wieniec udekorowano jabłkami, imitacją świata z opłatka i ozdobami ze słomy.

Ma przynosić szczęście i zdrowie, jest symbolem życia oraz płodności. W Bramie Krakowskiej zawisła podłaźniczka (zdjęcia)

Ma przynosić szczęście i zdrowie, jest symbolem życia oraz płodności. W Bramie Krakowskiej zawisła podłaźniczka (zdjęcia)

Ma przynosić szczęście i zdrowie, jest symbolem życia oraz płodności. W Bramie Krakowskiej zawisła podłaźniczka (zdjęcia)

Ma przynosić szczęście i zdrowie, jest symbolem życia oraz płodności. W Bramie Krakowskiej zawisła podłaźniczka (zdjęcia)

(fot. UM Lublin)

13 komentarzy

  1. Z tą płodnością to nie takie proste dopóki dziewuchy bedą w żyłe dawać.

  2. Święto Mitry!

  3. dzieciorób tak zwany

  4. Ciemnogród i PISowskie zacofanie w POwskim Mieście Inspiracji. 🙂

  5. i takie tradycje polskiego dziedzictwa kulturowego powinno się kultywować, a nie siłą wprowadzoną na nasze ziemie watykańską kato mafię …..

    • Ta, jak powiadasz: katomafia ma sporo rozleglejsze korzenie dziedzictwa kulturowego… wiele wojen krzyżowych, krucjat, palenie na stosach co, i kogo popadło (nie bacząc na smog jaki czyniono)

  6. Ciocia Magda Lena

    Opleciony zielonymi gałązkami wieniec, który udekorowano jabłkami, imitacją świata z opłatka i ozdobami ze słomy umieszczono w Bramie Krakowskiej…
    Jak nie wiadomo o co chodzi, to chodzi o pieniądze… przecież za „Bóg zapłać” tego nie zrobiono.

  7. Piękna ozdoba. Brawo dla miasta za powrót do tradycji naszych przodków.

  8. przechodząc, trzeba uważać, żeby nie zajść 😉

Z kraju