Pomysł na oczyszczenie wody w Zalewie Zemborzyckim? Nasz Czytelnik pokazał jak to można zrobić (wideo)

Nasz Czytelnik w warunkach domowych wykonał pewien „eksperyment” z wodą z Zalewu Zemborzyckiego. Pan Tomasz nabrał 20 litrów wody, a następnie podzielił ją w domu na dwa pojemniki i w jednym z nich umieścił małże. Na efekt nie trzeba było długo czekać. Woda w pojemniku, gdzie znajdowały się zwierzęta zrobiła się w ciągu kilku godzin czystsza. Czy jest to pomysł na ciągle mętną i kwitnącą, co roku wodę w lubelskim zbiorniku?

– Od pewnego czasu interesowałem się „działalnością” małż. Będąc w Irlandii czy Holandii widziałem jak setki ludzi zbiera małże. Czasem w wodzie, a czasem wykopuje z piasku po odpływie. Gdy wróciłem do Polski opowiedziałem o tym wujkowi, który ma stawy rybne. Wspomniał, że u niego też są małże. Ponurkowaliśmy i rzeczywiście były. Zbudowaliśmy im zagrodę i rozpoczęliśmy hodowlę. Mało kto wie, jak małża się rozmnaża. Otóż małża to obojnak, podobnie jak ślimak, krótko mówiąc – potrafi „zapłodnić się sama”. Gdy już do tego dojdzie potrzebuje ofiary. Tą ofiarą jest ryba. Na szczęście ryba nie ginie, ani nawet nie odczuwa tego, że jest w pewien sposób wykorzystana. Małża bowiem wabi rybę kawałkiem swojego ciała, które wygląda jak robak. Gdy ryba podpłynie małża wypuszcza z siebie zapłodniony materiał. Mikroskopijnej wielkości „dzieci” osiadają na skrzelach ryb, gdzie mają ciągły dostęp tlenu. Po ok 3 tygodniach odpadają od skrzeli i zaczynają żyć na własny rachunek. Ryba ani o tym nie wie, ani nic na tym nie traci. Najlepszym gatunkami są ryby mięsożerne, np. Okoń – relacjonuje pan Tomasz.

Zwierzęta te są wykorzystywane do biomonitoringu w wodociągach do oceny jakości wody zarówno ujmowanej z ujęć powierzchniowych – jeziora i rzeki i podziemnych – studnie, jak i uzdatnionej. Małże są odporne na niekorzystne czynniki środowiskowe i potrafią się przed nimi bronić poprzez zamknięcie skorup i obniżenie aktywności fizjologicznej. W sytuacji, gdy w wodzie znajdują się szkodliwe substancje małże reagują natychmiastowym zamknięciem syfonów i muszli. Żadne laboratorium nie jest w stanie w tak krótkim czasie, jak małże, wykryć zanieczyszczenia w wodzie. Co więcej, małż z gatunku racicznica zmienna, popularnego również i w Polsce ma zdolność filtrowania wody.

– Małże są gatunkiem bardzo pożytecznym. Dorosłe osobniki potrafią filtrować kilkanaście litrów wody dziennie. Na pewno świetnie by się sprawdziły w Zalewie Zemborzyckim. Ale musiałyby być pod ciągłą kontrolą. Są bowiem gatunkiem inwazyjnym. Ich liczba musiałoby być stale nadzorowana. Najlepszym sposobem na to jest zbudowanie klatek z drutu, albo siatki i umieszczenie małż w środku, a nie wypuszczanie ich po prostu bez żadnego nadzoru. Najlepszym miejscem na zbudowanie takich farm byłyby kąpieliska Dąbrowa oraz Marina. Innym atutem takich farm byłoby pozyskiwanie dużych osobników w celach kulinarnych, albo po prostu w celach handlowych, gdyby ktoś chciał po prostu kupić je do swojego akwarium albo oczka wodnego, aby u niego filtrowały wodę – wyjaśnia pan Tomasz.

Na szwedzkim jeziorze Melar liczącym ponad 1100 kilometrów kwadratowych uruchomiono hodowlę małż, która stała się naturalną oczyszczalnią wody. Zgromadzone w niej skorupiaki mają głównie wychwytywać i zatrzymywać fosfor i azot. Oprócz funkcji filtracyjnych, małże można wykorzystywać w kuchni.

– Warto też wspomnieć o tym, że małże kiedyś w Polsce były jedzone w dużych ilościach, a dzisiaj są gigantycznym rarytasem i w ogóle nie są kojarzone z polskimi potrawami. Podobna sytuacja jest w Japonii, gdzie sushi jest zrobione z ryżu i wodorostów, a nie jest to tanie jedzenie podobnie, jak żabie udka, czy ślimaki. Kiedyś były jedzone w biedzie, a dzisiaj żeby to zjeść trzeba wydać ogromne ilości euro – dodaje Czytelnik.

 

Ciekawy materiał dotyczący biomonitoringu z wykorzystaniem małż

Na zdjęciach Pan Tomasz ze swoim wujkiem

(fot. wideo nadesłane Tomasz)