Na terenie górek czechowskich będą szukać pochówków z czasów II wojny światowej

W poniedziałek na terenie górek czechowskich rozpoczną się prace archeologiczne mające na celu poszukiwanie pochówków z czasów II wojny światowej. Chodzi o ofiary niemieckich egzekucji, jakie były prowadzone w tamtym czasie. Na podstawie zdjęć lotniczych wykonanych w 1944 roku, jak również relacji osób, które w czasach wojny mieszkały w pobliżu, wytypowany został obszar o powierzchni ok. 40 arów, który mają dokładnie sprawdzić pracownicy Biura Poszukiwania i Identyfikacji lubelskiego IPN-u. Przez około dwa tygodnie prowadzone będą wykopy w północnej części wąwozów na dawnym poligonie.

O pochówkach w tej okolicy mówili pod koniec kwietnia aktywiści broniący górek czechowskich przed zabudową. W miejscu, gdzie prowadzono prace związane z budową sieci ciepłowniczej natrafili na kości, wobec których istniało podejrzenie, że mogą być ludzkie. Szczątki zostały zabezpieczone przez policję a następnie zbadane w Zakładzie Medycyny Sądowej w Lublinie. Okazało się jednak, że fragmenty kostne były zbyt małe, aby można było określić, czy są one pochodzenia ludzkiego czy też zwierzęcego.

Z kolei w trakcie wizji lokalnej zostały odnalezione kolejne dwa niewielkie fragmenty kostne, które w ocenie specjalistów z zakresu antropologii, również nie dały podstaw, aby określić ich pochodzenie. Dodatkowo w wykopach nie stwierdzono żadnych cech wskazujących na występowanie w tych miejscach pierwotnych lub wtórnych pochówków. W ocenie Biura Poszukiwań i Identyfikacji brak było podstaw do uznania, iż w miejscu, na którym LPEC prowadził inwestycję i gdzie odnaleziono fragmenty kostne, znajdują się lub znajdowały się groby ofiar zbrodni niemieckich, komunistycznych lub innych wydarzeń z wiązanych z działaniami wojennymi lub powojennymi.

Od czterech lat aktywiści prowadzą jeszcze inne działania. Regularnie odwiedzają starsze osoby, z którymi rozmawiają o wspomnieniach z dzieciństwa, z czasów wojny jak też z lat powojennych. Mają one ze szczegółami opisywać, co się działo na terenie górek czechowskich w czasie II wojny światowej. Instytut Pamięci Narodowej zapewniał, że nie można jednoznacznie wykluczyć istnienia grobów na terenie Górek Czechowskich, z których nie przeprowadzono ekshumacji. Dlatego Biuro Poszukiwań i Identyfikacji postanowiło przeprowadzić tam działania mające na celu weryfikację tych informacji.

Jak wynika ze źródeł historycznych, w latach 1940-1942 na terenie Górek Czechowskich funkcjonariusze niemieckiego aparatu okupacyjnego przeprowadzili co najmniej sześć egzekucji. Co najmniej w dwóch z nich rozstrzelano więźniów narodowości żydowskiej przetrzymywanych w więzieniu na Zamku w Lublinie. Nie jest jednak znana całkowita liczba ofiar. Według badań historycznych w czterech z egzekucji zamordowano co najmniej 171 osób. Natomiast według relacji więzionego na Zamku w Lublinie Szymona Fajersztajna, w dniu 26 marca 1942 r. stracono na Czechowie 640 osób narodowości żydowskiej, zaś 28 marca 1942 r. kolejnych 240 Żydów, brak jednak na ten temat potwierdzenia w innych źródłach. Co więcej wg. poczynionych dotychczas ustaleń w więzieniu na Zamku nigdy nie przetrzymywano tak dużej liczby osób narodowości żydowskiej.

Na terenie Górek Czechowskich przeprowadzono osiem ekshumacji, w trakcie których wydobyto łącznie 231 ciał. Ofiary pozostały w większości nierozpoznane. Ekshumowane zwłoki w wielu wypadkach nosiły ślady obrażeń zadanych z broni palnej, niektóre z nich miały skrępowane ręce. Szczątki ekshumowanych ofiar zostały pochowane na Cmentarzu Rzymskokatolickim przy ul. Unickiej w Lublinie. Według niepotwierdzonych informacji na terenie Czechowa mieli zostać pochowani także żołnierze niemieccy, rzekomo rozstrzelani za odmowę wykonania rozkazów.

(fot. lublin112.pl)