Nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, że taki opis dotyczy tylko samca bażanta, koguta. Samica bażancia, potocznie bażancica, ma ubarwienie już zdecydowanie mniej połyskliwe, mniej rzucające się w oczy. Kura bażanta umaszczenie ma zdecydowanie bardziej stonowane, wręcz szare.
Bażanty to ptaki niesamowicie ciekawe, dlatego warto temu dziko żyjącemu w Polsce gatunkowi przyjrzeć się bliżej, aby wiedzieć co mu zagraża oraz jak go chronić. Zacznijmy więc od początku.

Bażant w Polsce

Bażant to ptak z rodziny kurowatych, pochodzący z rejonów Azji Środkowej. Z racji swojej niebywałej urody oraz doskonałych walorów kulinarnych pozyskiwanego od niego mięsa, na przestrzeni stuleci i za sprawą człowieka, rozprzestrzenił się na inne kontynenty, w tym również do Europy. Do Polski sprowadzony został w XVI-XVII wieku właśnie do celów łowieckich. Doskonałe, delikatne mięso z bażanta efektowanie podawane na srebrnych tacach w osłonie z bażancich piór stanowiło nie lada rarytas na królewskich i szlacheckich stołach.
Sprowadzone bażanty, początkowo utrzymywane był i rozmnażane w przyfolwarcznych zwierzyńcach, skąd później wypuszczane były na wolność wzbogacając i upiększając tym samym rodzimą przyrodę. Klimat w Polsce okazał się dla bażanta na tyle przychylny, że gatunek ten z powodzeniem zaaklimatyzował się u nas i utrzymuje do tej pory ciesząc nas swoim widokiem. Jeśli interesuje cię szczegółowy opis gatunku, na tej dowiesz się jak bażant opisywany jest przez specjalistów. Zachęcamy do lektury.

Bażanty są pożyteczne

Występowanie bażantów w środowisku niesie ze sobą wiele korzyści. Jest on obecnie największym kurakiem występującym powszechnie w Polsce. Jego dieta jest dość szeroka ale lwią część stanowi białko zwierzęce, które bażant pozyskuje zjadając chętnie i w dużych ilościach owady i ich larwy. Często są to szkodniki upraw. Do najważniejszych takich szkodników należy stonka ziemniaczana, którą bażant chętnie zjada w dużych ilościach. W dzisiejszych czasach kiedy kładzie się ogromny nacisk na ekologię, występowanie naturalnego wroga dla stonki ziemniaczanej i innych szkodników upraw wydaje się być zbawienne.

Obecność bażanta w środowisku stanowi też wsparcie w odbudowie populacji kuropatwy szarej. Kuropatwa szara to nasz rodzimy gatunek, którego liczebność drastycznie spadła w ostatnich 30 latach. Powody spadku populacji są tożsame o bażanta. Wbrew temu co mogłoby się wydawać, bażant i kuropatwa mogą funkcjonować w środowisku obok siebie z korzyścią dla obu gatunków. Współistniejąc w jednym środowisku, bażant przejmuje część presji drapieżniczej na siebie, dając możliwość rozwoju kuropatwie.

Ile bażantów żyje w Polsce?

Różne szacunki mówią, że populacja bażanta w Polsce wynosi obecnie około 500 tyś. osobników. Liczebność ta jest zdecydowanie niższa (około 3 krotnie) niż było to jeszcze w latach 70-80’tych XX wieku. Powodów spadku populacji bażanta jest wiele.

Zagrożenia dla bażantów

Pomimo tego że bażant powszechnie występuje w Polsce, jego populacja zaczyna spadać. Przyczyn tego spadku może być wiele a najważniejsze to:

Niekorzystne zmiany środowiskowe

Rekultywacja nieużytków, zakrzewień, trzcinowisk, które stanowią często doskonałą ostoję bażantów. Wykaszanie łąk dużymi maszynami doprowadza do niszczeni gniazd jak i również całych stadek małych bażancików, jeśli te akurat przebywają w wysokich trawach.

Powszechna chemizacja rolnictwa

Powszechna chemizacja rolnictwa, która spowodowała raptowny spadek bazy pokarmowej dla piskląt, które do szybkiego rozwoju potrzebują dużo białka zwierzęcego w postaci owadów, insektów i larw.

Drapieżniki

Do niedawna były to jeszcze tylko lisy, których populacja raptownie wzrosła na skutek wdrożonego w latach 90’tych XX wieku programu szczepień przeciw wściekliźnie. Obecnie coraz większe zagrożenie, nie tylko dla bażantów, ale innych małych zwierząt stanowią drapieżniki gatunków inwazyjnych takie jak norka amerykańska, jenot i coraz bardziej powszechny u nas szop pracz.

Kłusownictwo

choć ostatnimi laty stanowi nieco mniejszy problem, kłusownictwo cały czas stanowi realne zagrożenie dla utrzymania populacji dziko występujących bażantów. Walory kulinarne mięsa z bażanta, sprawiają, że często wiele osób dopuszcza się tego procederu, nie zdając sobie sprawy, że bez problemu można zakupić od okolicznego hodowcy za kilkadziesiąt złotych oskubaną i sprawioną tuszkę bażanta.

Myśliwi pomagają bażantom

Bażant jest gatunkiem łownym i opieką nad nim sprawują w głównej mierze myśliwi w ramach prowadzonej przez nich gospodarki łowieckiej. Dążą oni do tego, aby utrzymać populację na stabilnym poziomie. Wiele osób pochopnie ocenia myśliwych, że „oni tylko strzelają”, co nie jest prawdą. Myśliwi faktycznie polują na bażanty, ale tylko w okresie od października do lutego i w zdecydowanej większości polują tylko na koguty, których mniejsza obecność w środowisku jest uzasadniona z racji poligamicznego trybu życia tych ptaków.

Wypuszczenie bażantów na wolność

Nie każdy wie, że myśliwi też co roku wypuszczają tysiące bażantów na wolność, które sami odchowują lub zakupują z profesjonalnych bażanciarni, takich jak ta hodowla bażantów .

Myśliwi opracowują 5 letni plan wsiedleń bażantów, w którym określają wedle swojej najlepszej wiedzy o wieloletniej obserwacji tereny gdzie należy wsiedlać bażanty. Tak sporządzony plan wsiedleń muszą przedłożyć ministrowi środowiska.

Dokarmianie bażantów

Myśliwi też w okresie jesienno zimowym dokarmiają bażanty. Budują podsypy w miejscach, które mogą stanowić najlepszą ostoję dla tych ptaków. Regularnie uzupełniają podsypy w karmę, aby bażanty nie musiały migrować w poszukiwaniu pokarmu, ale mogły pozostać w ostojach dającym im schronienie przed drapieżnikami.

Ochrona przed drapieżnikami

Myśliwi regulują populację drapieżników. Od momentu wyeliminowania wścieklizny ze środowiska łowiectwo jest jedynym skutecznym ogranicznikiem populacji lisa a także drapieżników z gatunków inwazyjnych.

Warto wspomnieć, że wszystkie te zabiegi myśliwi robią bezpłatnie z własny środków i poświęcają na to swój czas. Dzięki temu ciągle jeszcze możemy podziwiać piękne bażanty w naturalnym środowisku. Samemu również można zadbać o to by bażantom żyło się obok nas lepiej.

Własne ostoje bażantów

Jeśli masz kawałek starego sadu, ogródka lub po prostu fragment terenu niedaleko swojego domu zadbaj o to aby nie wykaszać tam traw na zimę nie karczować dzikiej roślinności ani samosiewek. Pozostawiona na zimę okrywa roślinna będzie stanowić doskonałą ostoję dla bażantów. Zadbaj też o to, aby w tych okolicach nie pojawiały się wałęsające psy i koty. Uchroni to ptaki przed zagrożeniem ze strony tych drapieżników. Jeśli wszystko się uda, okoliczne bażanty chętnie skorzystają z takiej ostoi a wiosną odwdzięczą Cię się swoją obecnością, która da Ci możliwość obserwowania ich przez cały rok.