85. rocznica bombardowania Lublina. Pamięć o tragicznych wydarzeniach z 9 września 1939 r.

9 września 1939 roku Lublin doświadczył jednego z najtragiczniejszych momentów swojej historii. Niemieckie bombardowanie, które dotknęło centrum miasta, przyniosło śmierć wielu mieszkańcom, w tym pracownikom Zarządu Miasta oraz wybitnym postaciom życia kulturalnego. Tego dnia zginął między innymi poeta Józef Czechowicz oraz dzielny woźny Jan Gilas. W wyniku ataku życie straciło kilkaset osób, a miasto poniosło ogromne straty materialne.

W 85. rocznicę tych wydarzeń, Lublin, zgodnie z wieloletnią tradycją, odda hołd ofiarom bombardowania. Przedstawiciele władz miasta i województwa, a także pracownicy instytucji upamiętniających postać Józefa Czechowicza złożą kwiaty i zapalą znicze w miejscach związanych z tymi tragicznymi chwilami.

Program rocznicowych wydarzeń

Obchody rozpoczną się o godzinie 9.45 od otwarcia wystawy zatytułowanej „Józef Czechowicz 1903-1939”, przygotowanej przez lubelski Oddział Instytutu Pamięci Narodowej. Wystawa zostanie zorganizowana na Placu Litewskim, w samym sercu miasta, gdzie przechodnie będą mogli zapoznać się z życiem i twórczością wybitnego poety.

O godzinie 10.00 odbędzie się uroczyste spotkanie przy pomniku Józefa Czechowicza na placu jego imienia. To wyjątkowe miejsce w Lublinie, gdzie co roku mieszkańcy miasta wspominają poetę, który zginął tragicznie w wieku 36 lat podczas nalotu.

Kolejnym punktem programu będzie złożenie kwiatów i zapalenie zniczy pod tablicą pamiątkową na lubelskim Ratuszu o godzinie 10.30. Upamiętnia ona pracowników Zarządu Miasta, którzy zginęli podczas nalotu. W tym samym budynku życie stracił także Leon Raszeja, Prezydent Torunia, który w tamtym czasie szukał schronienia przed atakiem.

O godzinie 10.45 w sali konferencyjnej IPN przy ul. Wodopojnej 2 rozpocznie się sesja popularnonaukowa poświęcona wydarzeniom września 1939 roku. W ramach sesji odbędą się trzy prelekcje:

• dr hab. Jacek Wołoszyn zaprezentuje wykład pt. „Niemieckie bombardowanie Lublina we wrześniu 1939 r.”,
• Damian Majsak opowie o roli Brygady Pościgowej w obronie lubelskiego węzła lotnisk,
• Tadeusz Sobieszek omówi bombardowanie Ratusza i jego tragiczne skutki.

Podczas sesji zaprezentowana zostanie także aplikacja mobilna „Lublin ’39”, słuchowisko „Dziennik z walczącego miasta. Lublin 39” oraz reprint albumu „Zniszczenia Lublina na skutek bombardowania przez Niemców – 9 IX 1939”.

O godzinie 12.00 zaplanowano edukacyjny spacer po Lublinie, przygotowany przez Oddział IPN, zatytułowany „(Nie)znanymi śladami niemieckiej okupacji w Lublinie 1939-1944”. Następnie o 12.15 odbędzie się uroczystość złożenia kwiatów i zapalenia zniczy na grobach ofiar nalotów, które spoczywają na cmentarzu przy ul. Unickiej.

Tragedia 9 września 1939 roku

Bombardowanie Lublina, które miało miejsce 9 września 1939 roku, było największym i najbardziej niszczycielskim atakiem na miasto w czasie II wojny światowej. Niemieckie bomby spadły głównie na centrum miasta oraz koszary wojskowe przy al. Kraśnickiej. W wyniku nalotu zginęły setki mieszkańców, a wiele budynków, w tym zabytkowych, zostało poważnie zniszczonych.

Szczególnie tragiczny był atak na lubelski Ratusz, gdzie zginęło 16 pracowników Zarządu Miasta oraz 10 interesantów. Wśród ofiar znajdował się również Prezydent Torunia, Leon Raszeja, który schronił się tam przed najeźdźcą.

Jedną z najbardziej poruszających strat była śmierć Józefa Czechowicza, poety, który w chwili bombardowania przebywał w zakładzie fryzjerskim nieopodal Poczty Głównej. Jego śmierć stała się symbolem tragedii, która dotknęła całe miasto. Czechowicz, którego talent literacki doceniano w całej Polsce, został zapamiętany jako wybitna postać lubelskiej kultury.

Dzisiejszy plac Józefa Czechowicza, znajdujący się w pobliżu miejsca jego śmierci, jest jednym z głównych punktów rocznicowych obchodów. Dla mieszkańców Lublina jest to ważna przestrzeń, w której pielęgnowana jest pamięć o poecie i tragicznym wrześniu 1939 roku.