Marian Turski otrzymał tytuł doktora honoris causa UMCS (zdjęcia)

W środę 23 marca w Auli Uniwersyteckiej na Wydziale Prawa i Administracji UMCS odbyła się uroczystość uhonorowania tytuł doktora honoris causa red. Marianowi Turskiemu. Znany działacz społeczny, historyk i dziennikarz został doceniony za szlachetne wypełnianie misji strażnika pamięci wspólnej, polsko-żydowskiej historii, przywracanie wiary w sprawczą siłę wolnego słowa oraz głęboki moralny wymiar przykazania „Nie bądź obojętny”, które staje się uniwersalnym ludzkim zobowiązaniem wobec bliźnich i świata. Przyznanie tytułu doktora honoris causa jest najwyższym wyróżnieniem i zarazem największym uznaniem ze strony Uniwersytetu dla osób szczególnie zasłużonych dla nauki oraz godnych naśladowania.

Jak podkreślała prof. dr hab. Iwona Hofman, dyrektor Instytutu Nauk o Komunikacji Społecznej i Mediach, będąca jednocześnie promotorem nadania tytułu dhc red. Turskiemu, wydany w 2021 r. jego wybór wystąpień i wywiadów nosi tytuł „XI Nie bądź obojętny” i jest dedykowany Romanowi Kentowi, wieloletniemu prezydentowi Międzynarodowego Komitetu Oświęcimskiego, który użył tej frazy, przemawiając z okazji 70. rocznicy wyzwolenia obozu. Marian Turski, wyjaśniając istotę zła wynikającego z obojętności, a także zaniechania, konformizmu, bezrefleksyjności, braku empatii i współczucia, umieścił w centrum rozważań przykazanie sformułowane przez Kenta, by nadać mu walor uniwersalnej prawdy, wektora przyszłości adresowanego do ludzkości.

W związku z sytuacją, jaka toczy się za naszą wschodnią granicą, podczas uroczystości nie zabrakło nawiązań do wojny na Ukrainie. Wielokrotnie przytaczano słowa Mariana Turskiego „nie bądź obojętnym”. Sam uhonorowany tytułem doktora honoris causa wskazał, że obecnie pierwszym wymogiem jest zrozumieć, że tam obok nas umierają ludzie, że to nie jest konflikt wewnętrzny, lecz agresja.

– W tym momencie nie jest ważne, czy były dawniej jakieś konflikty wojenne, oskarżenia, to jest agresja, która jednocześnie zabija i niszczy. Zabija ludzi – cywili, dzieci, matki – i niszczy kulturę. Jeżeli to zrozumiemy, to potem nasza obojętność musi być przezwyciężona taką formą pomocy, na jaką nas stać. Oni (społeczeństwo ukraińskie dop.red) w pewnym sensie walczą o wolność, więc każdy z nas musi pomyśleć, w jaki sposób im pomóc. Dzisiaj na tym polega niepozostawanie obojętnym – powiedział red. Turski.

Gość honorowy ceremonii podczas swojego przemówienia podkreślił również, jak ważną rolę w życiu człowieka odgrywa przyjaźń. Wygłosił też wykład pt. „Dlaczego powstanie wybuchło tak późno?”, który dotyczył powstania w getcie warszawskim.

Marian Turski jest szefem działu historycznego tygodnika „Polityka”. To także wieloletni przewodniczący Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Warszawie, od 2021 r. prezydent Międzynarodowego Komitetu Oświęcimskiego, a także jeden ze współtwórców Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN i przewodniczący Rady Muzealnej. Całe swoje życie poświęcił pracy na rzecz kultury oraz walce o prawa człowieka, za co otrzymał wysokie odznaczenia zarówno polskie, jak i zagraniczne, m.in. Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” oraz Nagrodę Honorową Komisarza NZ ds. Praw Człowieka.

Marian Turski od wielu lat współpracuje z Wydziałem Politologii i Dziennikarstwa UMCS. Wielokrotnie odwiedzał jednostkę, m. in. jako uczestnik konferencji i spotkań w salonie „Polityki”. Od 2012 r. zasiada w Kapitule Stypendium im. Leopolda Ungera, która jest afiliowana przy UMCS. Sprawuje merytoryczną opiekę nad laureatami stypendium, a także praktykantami z Uniwersytetu w redakcji „Polityki”. W uznaniu związków z UMCS i Lublinem 14 stycznia 2019 r. przyznano mu Medal Amicis Universitatis i Medal 700-lecia Miasta Lublin. Dzisiaj został 87 doktorem honoris causa.

(fot. Bartosz Proll)