Prezydent Andrzej Duda: „Wzywam Pana Premiera i członków Rady Ministrów do respektowania polskiego porządku prawnego”

W środę przed południem nastąpiło wyłączenie kanału TVP Info, sygnału telewizji regionalnych m.in. TVP3 Lublin, a także TVP World. Działania te były wynikiem odwołania dotychczasowych prezesów Zarządów Telewizji Polskiej S.A., Polskiego Radia S.A. i Polskiej Agencji Prasowej S.A. i Rady Nadzorcze. Minister powołał nowe Rady Nadzorcze ww. Spółek, które powołały nowe Zarządy Spółek.

Na sytuację w mediach publicznych zareagował prezydent Andrzej Duda i skierował pismo do premiera Donalda Tuska.

– W związku z dzisiejszymi działaniami Pana Bartłomieja Sienkiewicza — Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego skutkującymi zmianami w składach rad nadzorczych i zarządów Telewizji Polskiej, Polskiego Radia oraz Polskiej Agencji Prasowej, mając na uwadze konstytucyjną rolę Prezydenta Rzeczypospolitej określoną w art. 126 Konstytucji, wzywam Pana Premiera i członków Rady Ministrów do respektowania polskiego porządku prawnego. Cała Rada Ministrów złożyła wobec mnie przysięgę, o której mowa w art. 151 Konstytucji, zobowiązując się w szczególności do dochowania wierności postanowieniom Konstytucji i innym prawom Rzeczypospolitej Polskiej. Cel polityczny nie może stanowić usprawiedliwienia dla łamania fundamentalnych zasad konstytucyjnych, w tym zasady legalizmu (art. 7 Konstytucji) oraz zasad stanowienia prawa (m.in. art. 2 Konstytucji). Zgodnie z art. 87 Konstytucji źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia. Konstytucja określa także podmioty, którym przysługuje inicjatywa ustawodawcza, tryb uchwalania ustaw, z uwzględnieniom roli Sejmu i Senatu oraz udział Prezydenta RP w postępowaniu ustawodawczym, w postaci podpisania ustawy, skierowania jej do ponownego rozpatrzenia przez Sejm bądź skierowania do Trybunatu Konstytucyjnego w trybie tzw. kontroli prewencyjnej – czytamy w piśmie prezydenta Andrzeja Dudy.

Prezydent zaznacza, że Uchwały Sejmu nie są aktami prawa powszechnie obowiązującego w rozumieniu art. 87 Konstytucji. Niezgodną z polskim porządkiem konstytucyjnym jest zatem próba obejścia czy złamania obowiązujących ustaw w oparciu o uchwały Sejmu.

– Uchwała Sejmu nie ma mocy prawnej, aby stanowić podstawę działania organów państwa ze skutkami dla obywateli. Działania takie w rażący sposób są sprzeczne z Konstytucją. Należy przypomnieć, te zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 22 czerwca 2016 r. o Radzie Mediów Narodowych (Dz.U. z 2021 r. poz. 692), Rada ta jest organem właściwym w sprawach powoływania i odwoływania składów osobowych organów jednostek publicznej radiofonii i telewizji oraz Polskiej Agencji Prasowej. Należy podkreślić, ze przywoływany w dyskusji publicznej wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 grudnia 2016 r. (sygn. akt IC 13/16) stwierdzał przepisy ustawy z dnia 30 grudnia 2015 r. o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji za niezgodne z art. 213 ust. 1 w związku z art. 14 i art. 54 ust. 1 Konstytucji RP, gdyż pozbawiono Krajową Radę Radiofonii i Telewizji kompetencji do powoływania i odwoływania członków zarządów i rad nadzorczych spółek publicznej radiofonii i telewizji. Wyrokiem tym nie stwierdzono jednocześnie niezgodności z Konstytucją ustawy o Radzie Mediów Narodowych. Ewentualna zmiana podmiotu uprawnionego do powoływania i odwoływania składów osobowych organów jednostek publicznej radiofonii i telewizji oraz Polskiej Agencji Prasowej wymaga interwencji ustawodawcy i uchwalenia stosownych przepisów, zgodnie z Konstytucją. Dopiero wówczas ewentualne zmiany będą legalnie możliwe – pisze Andrzej Duda.