Dziś obchodzimy 230. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja. To czas wyjątkowy dla wszystkich Polaków
08:38 03-05-2021
Z okazji okrągłej rocznicy wydarzenia Archiwum Państwowe w Lublinie przygotowało wystawę plenerową poświęconą historii tego doniosłego aktu, politycznym okolicznościom jego uchwalenia oraz kultywowaniu pamięci o nim w późniejszych latach. Autorem ekspozycji zatytułowanej W promieniach majowej jutrzenki. Konstytucja 3 maja i jej znaczenie oraz jej opracowania graficznego jest Artur Staręgowski. Całość zaś powstała w oparciu o zasoby lubelskiego archiwum oraz cyfrowe kopie materiałów udostępnionych przez lubelskiego historyka sztuki Zbigniewa Nestorowicza, eksperta w dziedzinie numizmatyki i rzemiosła artystycznego.
Wystawę zlokalizowano na dziedzińcu Archiwum Państwowego w Lublinie (ul. Jezuicka 13). Czynna jest od poniedziałku do piątku w godzinach od 9.00 do 15.00.
Ekspozycja składa się z 16 plansz tematycznych, które prezentują materiał bardzo bogaty i różnorodny zarazem. Są to rękopisy, starodruki, maszynopisy, fotografie, plakaty, afisze i druki ulotne, a nawet odręczne rysunki i prasa.
Na specjalnych tablicach zademonstrowane zostały dokumenty pochodzące z tamtych lat, zaprezentowano sylwetki znaczących osób, które brały udział przy uchwalaniu konstytucji. Nie pominięto również tych, którzy nie zgadzali się na reformy i doprowadzili do upadku Rzeczypospolitej, a w konsekwencji do jej zniknięcia z mapy kontynentu i świata na długie 123 lata.
– W październiku 1788 roku zebrał się w Warszawie Sejm, który przeszedł do historii pod nazwą „Czteroletniego” ze względu na tak długi okres trwania lub „Wielkiego” ze względu na reformy, które na nim przeprowadzono – przypomina prof. Dariusz Kupisz z Instytutu Historii UMCS. – Rosja wycofała wojska z Polski. W ten sposób po raz pierwszy niemal od ćwierćwiecza w Warszawie nie stacjonowali rosyjscy żołnierze, a poseł Katarzyny II stracił swoją dotychczasową moc sprawczą. Caryca zgodziła się również na zwołanie sejmu polskiego (…). W atmosferze pewnej euforii, że oto będzie można obradować bez nacisku wojsk i rosyjskiego ambasadora, rozpoczęto posiedzenia…
Najważniejszym dokumentem eksponowanym na wystawie jest odręczna kopia tekstu Konstytucji. Oryginał zachowany został w archiwum w Warszawie, ale kopie tego aktu po jego uchwaleniu powinny były trafić do wszystkich miast ówczesnej Rzeczpospolitej. Tam daną kopię wpisywano do ksiąg miejskich i wtedy ostatecznie tenże dokument stawał się prawem. W taki sposób jedna z XVIII-wiecznych kopii trafiła też do Lublina.
Na wystawie jest dużo plansz poświęconej obradom Sejmu Czteroletniego, pod którego koniec obrad uchwalono ostateczny tekst ustawy zasadniczej. W tym odniesieniu demonstrowane są dokumenty, które zmieniały sytuację w miastach, gdyż dawały im większą swobodę gospodarczą, aby dotknięte potężnym kryzysem, mogły odzyskać swą dawną pozycję gospodarczą. Zlikwidowano wówczas osady znajdujące się obok miast królewskich (jurydyki), które nie podlegały władzom miejskim i miejskiemu sądownictwu, czyli były do tej pory wyjęte były spod prawa miejskiego magistratu. A ponieważ władzę sprawowali tam panowie świeccy lub duchowni, rządzili się własnymi prawami. Takie okoliczności również nie sprzyjały rozwojowi miast, zatem reformy majowej konstytucji zakładały likwidację podobnych obszarów i podporządkowanie ich powszechnemu prawodawstwu.
Dlatego też konstytucja, której celem było zreformowanie życia politycznego w kraju, wprowadzenie wielu zmian w każdej dziedzinie, a tym samym ratowanie Polski przed ingerencją obcych mocarstw, nie spodobała się pewnej części możnowładców. Bo to właśnie oni tracili lwią część swoich wpływów i dochodów. I właśnie dlatego finalnie nastąpiło zawiązanie konfederacji targowickiej, której zadaniem stał się powrót do stanu sprzed uchwalenia konstytucji oraz zachowanie protektoratu cara rosyjskiego nad Polską.
Po wielu apelach sprzedawczyków do Rosji o interwencję militarną w Polsce ostatecznie w niespełna rok po uchwaleniu Konstytucji 3 maja, w kwietniu 1792 r., zawiązano w Petersburgu konfederację (znaną pod nazwą targowickiej). Na jej czele stanęli: Franciszek Branicki, Stanisław Potocki i Seweryn Rzewuski. Konfederacja targowicka rozpoczęła tworzenie odrębnych struktur państwowych w celu najpierw przejęcia władzy, a następnie obalenia ustawy zasadniczej. Odbywało się to przy wydatnej pomocy wojska rosyjskiego. Wojna 1792 r., pomimo zaangażowania, ofiarności i bezsprzecznych talentów Tadeusza Kościuszki czy Józefa Poniatowskiego, zakończyła się przegraną strony polskiej. A sprawy Konstytucji nie udało się już uratować. Wygrana targowiczan spowodowała drugi rozbiór Polski, zaś po upadku insurekcji kościuszkowskiej nastąpiło ostateczne wymazanie naszego kraju z map Europy i świata.
Wystawa W promieniach majowej jutrzenki. Konstytucja 3 maja i jej znaczenie dostępna jest również w wersji online na stronie internetowej pod adresem: https://tiny.pl/rs2nb. Wystawie towarzyszy katalog, który można nabyć w siedzibie Państwowego Archiwum w Lublinie.
(fot. tekst Leszek Mikrut)
Dziś obchodzimy Święto Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski i 230. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja. Taka kolejność jest dla wierzącego Polaka właściwa
Ani ona taka święta była, ani królowa Polski. Katolickie pranie mózgów ma się dobrze jak widać.
Doczytaj sobie co się wydarzyło w 1656 roku we Lwowie
Ty d****u i tęczowa gnido nie waż się mówić i pisać po Polsku ! Patologia zboczeń społecznych. Ale co się dziwić jak rodzice tacy sami.
Pietrek, żyłka ci pęknie. Sam popatrz jaką polszczyzną się posługujesz. Kaleczysz ten język niemiłosiernie. I jeszcze jedno. Widać całkowity brak argumentów po Twojej stronie skoro urządzasz sobie wycieczki ad persona.
I to pewnie katolik, co inaczej myślących utopił by w łyżce wody. Dobrze że czasy stosów bezpowrotnie przeszły, bo znów by palili inaczej myślących.
Od rządów kaczora niema demokracji
Od ponad roku obchodzimy łamanie konstytucji przez Psychopatów i Sadystów!!
A już jutro pis ręka w rękę z lewicą i Hołownią chcą złamać konstytucję na dodatkowym posiedzeniu Sejmu
Na pohybel POpaprańcom.
Dziś obchodzimy 230. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja. To czas wyjątkowy dla wszystkich Polaków. Tylko ilu Polaków przeczytało tekst tej uchwały i ilu zna historię jej powstania i kto pracował przy jej tworzeniu?
Zobaczcie jak w opisie owej Konstytucji , wśród jej przeciwników sprytnie ominięto Kościół, przyznając się tylko do możnowładców.
A wiadomo jest, że sprzeciwiał się jej istnieniu nawet bardziej niż wymienieni możnowładcy
Tyle co dóbr mieli, wcale nie dziwota że się sprzeciwiali. A biskupów paru zawisło w Warszawie, ale o tym cicho sza.
Nie ma już konstytucji dawno!!!