Popiersia zasłużonych dla UMCS profesorów zniknęły ze skweru przed Chatką Żaka. Powrócą, ale już nie tutaj (zdjęcia)

Innowacje dotkną przede wszystkim skweru położonego centralnie przed Chatką Żaka, który pozostawał terenem bez nazwy aż do 23 października 2014 roku. W tym dniu odbyła się uroczystość odsłonięcia popiersia byłego rektora UMCS (w latach 1959-1969) prof. Grzegorza Leopolda Seidlera i nazwania skweru jego imieniem. Nastąpiło to po wielu burzliwych obradach Rady Miasta w tej sprawie. Radni podkreślali z jednej strony niezaprzeczalne osiągnięcia dydaktyczne i organizacyjne prof. G. Seidlera, z drugiej zaś akcentowali jego członkostwo w PZPR i popieranie wprowadzenia stanu wojennego. Za wnioskiem opowiadał się również senat uczelni.

Ale zaledwie po trzech latach weszło w życie zarządzenie ówczesnego wojewody lubelskiego Przemysława Czarnka z 13 grudnia 2017 roku, przewidujące w ramach dekomunizacji zmianę nazwy obiektu na skwer Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Postępowanie takie było wynikiem ustawy dekomunizacyjnej. A skwer już od ponad 4 lat ma więc innego patrona.

W połowie ubiegłego roku sprzed Chatki Żaka zniknęły zatem wszystkie popiersia profesorów związanych z uniwersytetem. Oprócz wspomnianego prof. G.L. Seidlera upamiętniały one: prorektora (1945-1947) prof. Konstantego Strawińskiego, prorektora (1969-1972) prof. Stanisława Krzykałę, dziekana i prodziekana Wydziału Prawa (1956-1964) prof. Józefa Mazurkiewicza oraz kierownika Zakładu Fizyki Doświadczalnej (1945-1956) prof. Stanisława Ziemeckiego.

– W związku z planami Miasta Lublin, dotyczącymi przebudowy rozwiązań komunikacyjnych w obrębie Miasteczka Akademickiego UMCS, a więc w okolicy ul. Sowińskiego, Langiewicza i Radziszewskiego – wyjaśnia Aneta Adamska, rzecznik prasowy uczelni – z terenu dotychczasowego skweru UMCS Sprawiedliwi Wśród Narodów Świata została przez Urząd Miasta wydzielona działka o powierzchni ponad 1000 m² – pod przyszłe potrzeby modernizowanego układu komunikacyjnego. W związku z powyższym uczelnia zaplanowała rewitalizację skweru w nowym obszarze, tj. pomniejszonego o przejętą przez miasto działkę.

Kwestia dotyczy terenu wzdłuż DS „Babilon”, pomiędzy DS Jowisz a Chatką Żaka. Przez uczelniany skwer poprowadzona zostanie nowa droga, która w niedalekiej przyszłości połączy ul. Langiewicza z ul. Radziszewskiego. Miejskie plany przebudowy ul. Sowińskiego zakładają likwidację skrzyżowania z ul. Langiewicza. Swego rodzaju rekompensatę ma stanowić „łącznik” na wysokości DS Jowisz. W przyszłości kierowcy będą nim dojeżdżać do ul. Radziszewskiego, a ta przy Chatce Żaka zostanie poszerzona o dodatkowy pas do skrętu w prawo w ul. Sowińskiego. Natomiast wzdłuż nowej, poprowadzonej przez dotychczasowy skwer, drogi przewidziane zostały prostopadłe do jezdni miejsca parkingowe. Rozpoczęcie prac planowane jest w bieżącym roku.

– W ramach prac modernizacyjnych zostanie zmieniony układ skweru, dlatego też uczelnia usunęła zlokalizowane tam popiersia – tłumaczy Aneta Adamska. – Sukcesywnie są one w tej chwili poddawane renowacji i konserwacji. Po zakończeniu procesu zostaną umiejscowione w nowych lokalizacjach, związanych z działalnością na Uczelni swoich pierwowzorów. Decyzje w tej sprawie zostaną podjęte w stosownym czasie. Projekt rewitalizacji skweru, nowe rozwiązania i funkcjonalności są opracowywane przez zespół pracowników i studentów Uniwersytetu, m.in. na Wydziale Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej UMCS – uzupełnia rzecznik uczelni.

Park Akademicki wraz ze skwerem Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata (około 17 ha),  położony na terenie Miasteczka Akademickiego, w myśl uchwały Rady Miasta Lublina z dnia 16 grudnia 2021 roku objęty został ochroną jako teren o szczególnym znaczeniu przyrodniczym. Dokument dotyczy ogrodów, parków oraz lasów o łącznej powierzchni ponad 1600 ha, które jako kolejne zielone obszary Lublina, miasto obejmuje ochroną.

(fot. tekst Leszek Mikrut)