Piątek, 19 kwietnia 202419/04/2024
690 680 960
690 680 960

Czy będąc w ciąży szczepić się przeciwko COVID-19? Ginekolog odpowiada

Jeżeli jesteś w ciąży i zakazisz się koronawirusem, masz 20-krotnie wyższe ryzyko ciężkiej niewydolności oddechowej. Nie będzie ona obojętna dla twojego rozwijającego się dziecka – ostrzega prof. Katarzyna Kosińska-Kaczyńska, z-ca ordynatora Oddziału Położniczo-Ginekologicznego Szpitala Bielańskiego w Warszawie. Podkreśla, że szczepienie jest bezpieczne i bardzo skuteczne, w dodatku chroni nie tylko przyszłą mamę, ale również jej dziecko po urodzeniu.

Czy szczepienia w ciąży są bezpieczne?

Szczepionki stosowane obecnie można podzielić na te, które zawierają żywe drobnoustroje o osłabionej zjadliwości oraz zawierające nieżywe patogeny lub ich fragmenty (np. białka, toksyny). Do tych drugich możemy zaliczyć też szczepionki zawierające materiał genetyczny, czyli szczepionki mRNA. Ogólna zasada mówi, że szczepionek żywych nie powinno się stosować u kobiet ciężarnych, ponieważ mogą stanowić zagrożenie dla płodu. Jest to np. szczepionka przeciw ospie wietrznej czy różyczce.

Natomiast szczepienia oparte na podawaniu fragmentów drobnoustrojów, które to same nie mogą spowodować choroby, można stosować w ciąży, a niektóre są nawet wskazane. Np. zaleca się szczepienie przeciw grypie sezonowo u wszystkich kobiet w ciąży oraz szczepienie przeciw krztuścowi szczepionką z acellularnym komponentem krztuścowym po 28 tygodniu ciąży – nie tylko w celu ochrony kobiety, ale przede wszystkim jej dziecka już po urodzeniu. Organizm zaszczepionej kobiety wytwarza przeciwciała, które potrafią przechodzić przez łożysko, dzięki czemu nowonarodzone dziecko jest chronione przeciwciałami mamy. Zalecamy również szczepienie przeciw koronawirusowi szczepionką mRNA.

Czy prowadzono badania nad bezpieczeństwem podania kobietom w ciąży szczepionki przeciwko COVID-19?

Nie ma żadnych przesłanek teoretycznych ani wynikających z badań na zwierzętach, co do szkodliwego wpływu szczepionek przeciw wirusowi SARS-CoV-2 w ciąży. Szczepionka ta jest dostępna od ponad roku. Ten czas pozwolił na zbieranie danych na temat szczepienia kobiet w ciąży oraz karmiących piersią. Wiemy na pewno, że szczepienie zmniejsza ryzyko zakażenia kobiety. Wytworzone przeciwciała przechodzą przez łożysko i mogą również wykazywać działanie ochronne dla dziecka już po jego urodzeniu.

Ponieważ sama ciąża jest czynnikiem, który może znacznie pogorszyć przebieg zakażenia SARS-CoV-2, korzyści ze szczepienia znacznie przewyższają ryzyko działań niepożądanych po szczepieniu. W związku z tym zalecamy szczepienie wszystkim kobietom w ciąży i karmiącym piersią. Na świecie zbierane są dane dotyczące stosowania szczepionek mRNA w ciąży. Nie wykazano w nich, aby przyjęcie szczepionki powodowało ryzyko poronienia czy porodu przedwczesnego. Jest to szczepienie bezpieczne, a działania niepożądane, które mogę po nim występować, nie stanowią zagrożenia dla ciąży, płodu czy karmienia piersią. Natomiast zachorowanie na COVID w ciąży wiąże się z dużym ryzykiem wcześniactwa.

Czy wiadomo ile ciężarnych na świecie i w Polsce zostało zaszczepionych?

Nie ma dostępnych danych dotyczących wyszczepienia ciężarnych na świecie. Takie rejestry prowadzą niektóre kraje. W USA zaszczepionych jest około 30 proc. ciężarnych, ale tylko 18 proc. zaszczepiło się w trakcie ciąży. 1/4 ciężarnych zaszczepiono w Anglii. Również w Polsce odsetek wyszczepienia wśród kobiet w ciąży jest o wiele za niski. Kobiety ciężarne traktujemy jako grupę wysokiego ryzyka ciężkiego przebiegu COVID. Jeżeli jesteś w ciąży i zarazisz się koronawirusem, masz 20-krotnie wyższe ryzyko ciężkiej niewydolności oddechowej. Nie będzie ona obojętna dla twojego rozwijającego się dziecka. Trudno mi zrozumieć dlaczego grupa tak wrażliwa na zakażenia i tak podatna na jego powikłania jest tak słabo zabezpieczona przez szczepienia.

Proszę więc wyraźnie powiedzieć: dlaczego kobiety, które planują ciążę lub już w niej są powinny się szczepić przeciwko COVID-19?

Ponieważ jest to szczepienie bezpieczne i bardzo skuteczne. Jest to najskuteczniejsza metoda zapobiegania zakażeniu. Szczepienie przed ciążą lub w ciąży chroni przyszłą mamę, ale również jej dziecko po urodzeniu. Przeciwciała wytworzone po szczepieniu mają zdolność przechodzenia przez łożysko i mogą utrzymywać się w organizmie dziecka jeszcze długo po porodzie, nadal je chroniąc. Ochrona przed zakażeniem i przed ciężkim przebiegiem COVID w ciąży jest też o tyle istotna, iż przebieg zachorowania wśród ciężarnych często jest gwałtowny i ciężki.

Prowadzę oddział, w którym od roku leczymy ciężarne chorujące na COVID i muszę przyznać, że tak ciężkich i powikłanych przebiegów zakażenia nie widzieliśmy w poprzednich falach. Także liczba leków, które możemy stosować w ciąży, jest ograniczona, więc możliwości naszej terapii koronawirusa są mniejsze. Zalecam moim pacjentkom zrobić wszystko, aby zabezpieczyć się przed zakażeniem, ponieważ ryzyko związane z zachorowaniem w ciąży jest bardzo duże.

Czy ma znaczenie jaką szczepionką zostanie zaszczepiona ciężarna?

Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników (PTGP) rekomenduje szczepienie kobiet w ciąży szczepionkami mRNA oraz wektorowymi. Jednak najwięcej dostępnych danych dotyczy skuteczności i bezpieczeństwa szczepionek mRNA – przede wszystkim dlatego, iż są to szczepionki dominujące w USA. W związku z tym, jeśli jest możliwy wybór szczepionki, rekomendowana jest typu mRNA.

W którym momencie trwania ciąży najlepiej się szczepić?

PTGP, wydając rekomendacje dotyczące szczepień w kwietniu 2021r, zalecało wykonanie szczepienia po okresie organogenezy (czyli po 10 tygodniu ciąży), w przypadku braku pilnych wskazań do szczepienia. Od tego czasu sytuacja uległa radykalnej zmianie. W związku z dużą liczbą zakażeń oraz powstawaniem kolejnych, bardziej zakaźnych szczepów wirusa, moim zdaniem obecnie mamy wyłącznie pilne wskazania do szczepienia. Po za tym zwiększyła się nasza wiedza, dotycząca bezpieczeństwa szczepień. W związku z tym towarzystwa światowe zalecają obecnie przyjęcie szczepionki w dowolnym momencie trwania ciąży, podczas karmienia piersią, a nawet w okresie starania się o ciążę. Przykładowo Królewskie Towarzystwo Ginekologów i Położników w Wielkiej Brytanii zaleca szczepienie każdej kobiecie w ciąży, niezależnie od trymestru, oraz przyjmowanie trzeciej dawki przypominającej trzy miesiące po drugiej dawce.

Czy zdarzają się powikłania poszczepienne groźne dla dziecka?

W USA zgromadzono dane dotyczące ponad 178 tysięcy kobiet, zaszczepionych w czasie ciąży. Nie wynika z nich, by szczepienie miało negatywny wpływ na ciążę lub dziecko. Po szczepieniu często zdarzają się działania niepożądane, ale zwykle o niewielkim znaczenia klinicznym, takie jak ból w miejscu podania. Jeżeli wystąpi gorączka, temperaturę należy obniżać stosując paracetamol. Żadne z opisanych powikłań poszczepiennych nie były groźne dla płodu czy nowonarodzonego dziecka.

Z czym musi się liczyć ciężarna, u której zostanie zdiagnozowany COVID w trakcie porodu?

Przebieg zakażenia SARS-CoV-2 w ciąży niejednokrotnie jest ciężki. W organizmie kobiety ciężarnej zachodzi szereg zmian, które się do tego przyczyniają. Znacznie powiększona macica przemieszcza narządy jamy brzusznej, zmniejszając objętość płuc i wpływając na wydolność oddychania.

W obecnej fali widzimy często gwałtowne i szybkie pogarszanie się stanu chorujących pacjentek w ciąży. Zdarza się, że jednego dnia podczas obchodu rozmawiamy i żartujemy z pacjentką, a w ciągu kilku dni czy godzin rozwija ona już tak nasiloną niewydolność oddechową, że wymaga zaintubowania i respiratora. Udowodniono również, iż zakażenie koronawirusem wiąże się z ryzykiem porodu przedwczesnego. Jeżeli zaś urodzi się wcześniak, który nie tylko wymaga intensywnej opieki medycznej, ale jest również szczególnie narażony na zakażenia, kontakt z niezaszczepionymi rodzicami może być dla niego ryzykowny. Często trzeba więc rozdzielić dziecko mamą.

Czy zaszczepiona kobieta można bezpiecznie karmić piersią dziecko?

Zaszczepiona kobieta może nie tylko bezpiecznie karmić, ale wraz ze swoim mlekiem przekazuje dziecku również swoje przeciwciała przeciwko wirusowi. Niemowlę korzysta więc nie tylko ze wszelkich dobrodziejstw naturalnego karmienia, ale i dodatkowego zabezpieczenia przez zakażeniem. Zalecane jest także szczepienie się podczas okresu karmienia piersią, w tym przyjmowanie trzeciej przypominającej dawki szczepionki.

Rozmawiała Monika Wysocka, zdrowie.pap.pl

Prof. Katarzyna Kosińska-Kaczyńska, ginekolog,
Absolwentka Akademii Medycznej w Warszawie. Na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym uzyskała stopień doktora, a następnie doktora habilitowanego. Profesor Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego. Od kilkunastu lat zajmuje się opieką nad kobietami w ciąży, przede wszystkim powikłanej i wielopłodowej. Specjalista w zakresie ginekologii i położnictwa oraz perinatologii czyli medycyny matczyno-płodowej. Wieloletnia wykładowczyni uniwersytecka. Obecnie zastępca ordynatora Oddziału Ginekologiczno-Położniczego Szpitala Bielańskiego, prowadzi Oddział Patologii Ciąży. Prywatnie podróżniczka, zacięta w zwiedzaniu świata i poznawaniu innych kultur.

(fot. pixabay.com, źródło informacji: Serwis Zdrowie)

27 komentarzy

  1. Testować i szczepić chcą.
    Ale komplikacji poszczepiennych nie chcą rejestrować ?
    Idźcie i szczepcie się albowiem za ciasno jest już nam na tej płaskiej ziemi ?

  2. Koronawirusy istniały od wieków i będą nadal istniały, ciężarne łapały je, przeszły przeziębienie, i nic im nie było. Kolejne straszenie żeby wepchać szczepionki – powodujące masowe poronienia.

    A kiedyś wszystkie przelewy dla takich „ekspertów” sprawdzimy i będą współodpowiedzialni za każdy zgon po szczepionce.

  3. Widzę że większość Państwa Mądrych skończyła medycynę ……

    • a mniejszość zachowuje się jakby skończyła tylko podstawówkę bo sama krytycznie nie potrafi myśleć, wierzy we wszystko co powie kacyk z mównicy i ksiądz z amony a szczepią się bo boją się, że żreć do restauracji nie pójdą, albo za granicę nie pojadą kładąc na szali swoje prawa i wolności

  4. stępne wyniki bezpieczeństwa szczepionek opartych na mRNA Covid podawanych kobietom w ciąży, oparte na danych z rejestru V-Safe, zostały opublikowane w New England Journal of Medicine (NEJM) w kwietniu 2021 r. [6]. Zgodnie z tym artykułem, wskaźnik poronień w ciągu pierwszych 20 tygodni ciąży wyniósł 12,5%, co stanowi wskaźnik tylko nieznacznie wyższy od normalnej średniej wynoszącej 10%. (Patrząc na statystyki, ryzyko poronienia spada z ogólnego średniego wskaźnika ryzyka wynoszącego 21,3% przez cały czas trwania ciąży do zaledwie 5% między 6 a 7 tygodniem, do 1% między 14 a 20 tygodniem [7]).

    Jednak jest problem z tymi obliczeniami, co potwierdzają niektórzy lekarze z Toronto, Ira Bernstein, Sanja Jovanovic i Deann McLeod (z wyróżnieniem Bachelor of Science). W liście do redakcji z dnia 28 maja 2021 r. wskazali, że [8]: „W Tabeli 4 autorzy podają wskaźnik spontanicznych poronień <20 tygodni (AS) wynoszący 12,5% (104 aborcje / 827 zakończone ciąże). Jednak wskaźnik ten powinien być oparty na liczbie kobiet, które były narażone na ZA z powodu podania szczepionki i powinien wykluczyć 700 kobiet zaszczepionych w trzecim trymestrze (104/127 = 82%).”

    Innymi słowy, wyłączając kobiety, które otrzymały szczepionkę w trzecim trymestrze ciąży (ponieważ trzeci trymestr przypada PO 20. tygodniu i dlatego nie należy go liczyć przy określaniu wskaźnika aborcji u kobiet, które wstrzyknięto PRZED 20. tygodniem), wskaźnik aborcji wynosi aż 82%. Z tych 104 poronień 96 miało miejsce przed 13 tygodniem ciąży, co oznacza, że ​​otrzymanie szczepionki przeciw COVID podanej w pierwszym trymestrze ciąży jest niezawodną receptą na katastrofę.

    ***

  5. to nie słyszeli od lekarzy że cześciej poronienia są po szpeycy i gej ts się cieszy

  6. Gratuluję pani pseudo-profesoro-lekarzowi wiedzy na temat szczepionek. Wie więcej niż producenci, którzy są zobowiązani do niezwłocznego informowania o nowych danych. Jak dotąd wpływ na ciążę badany tylko na zwierzętach. Najnowsze informacje z ChPL:”Ciąża
    Istnieje tylko ograniczone doświadczenie dotyczące stosowania produktu leczniczego Comirnaty u kobiet w okresie ciąży. Badania na zwierzętach nie wykazały bezpośredniego ani pośredniego szkodliwego wpływu na ciążę, rozwój zarodka i (lub) płodu, poród lub rozwój pourodzeniowy (patrz punkt 5.3). Podanie produktu leczniczego Comirnaty w okresie ciąży można rozważyć jedynie, jeśli potencjalne korzyści przewyższają jakiekolwiek potencjalne ryzyko dla matki i płodu.
    Karmienie piersią
    Nie wiadomo, czy produkt leczniczy Comirnaty przenika do mleka ludzkiego. ”

    Tak więc słowa pani lekarz to bełkot. Powinno się ją pozbawić prawa wykonywania zawodu za wprowadzanie w błąd i narażanie zdrowia i życia ludzkiego.

  7. dla wszystkich ekstremistów antyszczepionkowców mógłby przemówić przykład naszej znajomej, która poroniła bo nawet nie skojarzyła, że koronawirus mógłby zaszkodzić dziecku w ciąży, a jednak… czy jakaś matka chciałaby to przeżyć? też się naoglądałem różnych filmów na yt, dzisiaj jest dużo chaosu, każdy mówi co wie, ale mało kto wie co mówi. Zamiast oglądać nawiedzonych pseudolekarzy lepiej samemu sięgnąć nieco głębiej do wiedzy i dowiedzieć się conieco. Braun taki inteligent a takie braki w edukacji wychodzą…
    Nawet jak się naoglądasz, że szczepionki mają to i tamto, aluminium itp. to pomyśl logicznie ile tego aluminium jest, jaka ilość? i co może je zneutralizować, szybko zdeaktywować i wydalić z organizmu (np. krzemionka zawarta w skrzypie, pokrzywie…)
    Są lekarze z prawdziwego zdarzenia, którzy też nie są superzwolennikami szczepionek ogólnie, ale każdy z nich twierdzi, że jednak lepiej się szczepić, ale też nie wszystkim, a pfeizerem, który nie eksperymentuje na ludziach tak jak moderna i johnson. Można powiedzieć, że szczepionka na covid jest mniejszym złem, i na prawdę większość ludzi powinna się szczepić. A już na pewno ludzie zdrowi, bez pewnych schorzeń. a mamy całe masy baranów uważających się za mądrzejszych bo coś tam przeczytali, coś zobaczyli, jakiś profesor smiths z oklahomy coś tam gada to i tamto (nie mówiąc całej prawdy) a te głupki łykają jak pelikany

  8. aha no i nie wiem jak podczas ciąży, ale po co czekać, lepiej się zaszczepić wcześniej

  9. Wdzięczny za ostrzeżenie i uratowanie życia że

    Jak to dobrze że jest internet i mamy takich mądrych i uczonych specjalistów którzy się tu wypowiadają gdyby nie oni to te bezmyślne stado baranów pewnie przyjęło by tą zabójczą szczepionkę .i umieralo bez potrzeby

  10. Myśleć ludzie, myśleć.

Z kraju