Wtorek, 19 marca 202419/03/2024
690 680 960
690 680 960

Z tego miasteczka niemieckie bombowce zrobiły poligon doświadczalny. Dzisiaj wspominano tamte wydarzenia (zdjęcia)

W obecności premiera, wojewody, a także wielu zaproszonych gości, we Frampolu odbyły się uroczystości 80 rocznicy bombardowania miasteczka przez niemieckie lotnictwo. Piloci ćwiczyli wówczas celność spadania bomb na zamieszkałym terenie.

W piątek we Frampolu odbyły się uroczystości związane z 80 rocznicą zniszczenia miasta przez niemieckie bombowce. Dzień 13 września 1939 roku był bowiem niezwykle bolesnym i tragicznym w skutkach wydarzeniem dla tej miejscowości. Pomimo tego, że Frampol nie miał żadnego znaczenia militarnego, po południu nadleciały bombowce Luftwaffe. Z wysokości ok. tysiąca metrów zaczęły one zrzucać bomby burzące i zapalające. Miasteczko w żaden sposób nie było przygotowane, nie było też w tym rejonie obrony przeciwlotniczej.

Na skutek bombardowania zniszczeniu uległo blisko 90 proc. budynków. Pomimo tak ogromnych zniszczeń, udało się uniknąć dużych strat w ludziach. Źródła mówią o około 10 ofiarach z ok. 3 tysięcy mieszkańców. To wszystko zasługa kilku mieszkańców, którzy przebywając na pobliskich wzgórzach usłyszeli nadlatujące bombowce i wszczęli alarm. Dzięki temu ludność zdołała opuścić swoje domy i schronić się w bezpiecznych miejscach.

Historycy długo zastanawiali się, dlaczego Niemcy obrali sobie Frampol jako cel tak zmasowanego bombardowania. Na podstawie ocalałych dokumentów ustalono, że kilka dni wcześniej nad miasteczkiem pojawił się samolot zwiadowczy, z którego wykonane zostały zdjęcia. Z kolei sam fakt ataku bombowego nie był odnotowany w księdze lotów bojowych. Jak się okazało, wszystkiemu miała być winna charakterystyczna zabudowa z absolutnie unikatowym układem architektonicznym.

Z góry miasteczko przypominało tarczę strzelecką, więc piloci ćwiczyli celność bombardowania. Dwa lata wcześniej podobny los spotkał baskijskie miasteczko Guernica y Luno, z którego Niemcy zrobili poligon doświadczalny dla swojego lotnictwa. Bezsensowny atak na bezbronną miejscowość wywołał wzburzenie na całym świecie.

W dzisiejszych uroczystościach we Frampolu wzięli m.in. premier Mateusz Morawiecki, wicepremier Jacek Sasin, dyrektor oddziału IPN w Lublinie Marcin Krzysztofik, wojewoda Przemysław Czarnek, marszałek województwa lubelskiego Jarosław Stawiarski, starosta biłgorajski Andrzej Szarlip, burmistrz Frampola Józef Rudy a także mieszkańcy Frampola i okolic.

– Tutaj, we Frampolu, 13 września 1939 roku mieliśmy z tym barbarzyństwem do czynienia w sposób wyjątkowo okrutny, ponieważ geometryczna doskonałość Frampola posłużyła niemieckim pilotom, niemieckim siłom powietrznym – Luftwaffe za cel ćwiczebny. Piloci zrzucili tutaj kilkaset bomb doprowadzając do zniszczenia 90 proc. miasta, a kiedy skończyły się bomby strzelali z broni pokładowej do ludności cywilnej ćwicząc swoją celność. Nie można zamykać oczu na tamten los, na tamto cierpienie. Jednak pamięć to za mało. My wołamy o prawdę. Nie wołamy zemsty. Wołamy o prawdę, o sprawiedliwość, o nadzieję, która może być budowana tylko na fundamencie prawdy – mówił premier. – Cały świat zna obraz Pabla Picassa “Guernica”. Guernica to małe miasto w Kraju Basków w Hiszpanii. Tam w kwietniu 1937 roku Luftwaffe również dokonało bombardowań, zginęło wtedy około 120 osób. Frampol to polska Guernica. Frampol czeka na Picassa, który namaluje tamto cierpienie, tamten los, tamten początek okrutnej wojny – dodał Mateusz Morawiecki.

Z kolei burmistrz Frampola Józef Rudy porównał działanie niemieckiego lotnictwa do zaplanowanego aktu terrorystycznego. Jak mówił, bezbronne miasto, które nie miało żadnego strategicznego ani operacyjnego znaczenia, zostało brutalnie zniszczone. To wyczerpuje definicję zbrodni wojennej. Barbarzyńskie zbombardowanie Frampola przez Niemców i trauma związana z tym wydarzeniem wciąż jest żywe w pamięci mieszkańców, którzy nie usłyszeli nigdy słowa “przepraszam”.

Podczas uroczystości rocznicowych zaprezentowana została tablica poświęcona bombardowaniu Frampola, która znajduje się na rynku. Ufundował ją lubelski oddział Instytutu Pamięci Narodowej. Uczestnicy uroczystości złożyli też wieńce pod Pomnikiem Odzyskania Niepodległości.

Z tego miasteczka niemieckie bombowce zrobiły poligon doświadczalny. Dzisiaj wspominano tamte wydarzenia (zdjęcia)

Z tego miasteczka niemieckie bombowce zrobiły poligon doświadczalny. Dzisiaj wspominano tamte wydarzenia (zdjęcia)

Z tego miasteczka niemieckie bombowce zrobiły poligon doświadczalny. Dzisiaj wspominano tamte wydarzenia (zdjęcia)

Z tego miasteczka niemieckie bombowce zrobiły poligon doświadczalny. Dzisiaj wspominano tamte wydarzenia (zdjęcia)

Z tego miasteczka niemieckie bombowce zrobiły poligon doświadczalny. Dzisiaj wspominano tamte wydarzenia (zdjęcia)

(fot. UW, Wikipedia, Openstreet Map)

21 komentarzy

  1. przykłąd tego do czego doprowadził narodowy socjalizm
    podobny do tego pisowskiego

Z kraju