Zapłodnienie in vitro jest jedną z metod leczenia niepłodności. Lekarz może skierować parę na zabieg po serii badań diagnostycznych, które wskażą przyczyny problemu i potwierdzą odpowiednią formę leczenia. Co zrobić, jeśli już udało się zakwalifikować do procedury? W okresie przygotowań z pewnością czeka Cię seria badań, dlatego bardzo ważne jest być w dobrej formie. Spokój, właściwa dieta, wsparcie bliskich czy nawet pomoc psychologa – każdy z tych czynników może zwiększyć szansę powodzenia zabiegu.

Czym jest zapłodnienie pozaustrojowe?

Niepłodność jest definiowana jako niemożność poczęcia po roku lub dłużej uprawiania seksu bez zabezpieczenia 2-3 razy w tygodniu. Problem niepłodności dotyczy około 15% – 20% par starających się o dziecko. Przyczyny niepłodności mogą leżeć po stronie zarówno mężczyzny, jak i kobiety. Z tego powodu diagnostyka powinna objąć obu partnerów.

Jeżeli po serii badań lekarz ustali przyczynę niepłodności, będzie można wskazać odpowiednie leczenie niepłodności. W niektórych przypadkach zapłodnienie pozaustrojowe jest jedyną i najlepszą metodą leczenia. Zabieg w InviMed odbywa się w warunkach laboratoryjnych i polega na połączeniu poza organizmem kobiety plemnika i komórki jajowej. Diagnoza i skierowanie na in vitro to dla pary wielkie przeżycie i spory stres. Aby właściwie się przygotować, warto dowiedzieć się więcej o badaniach, które czekają partnerów oraz zadbać o swoje zdrowie i samopoczucie kompleksowo.

Jakie badania wykonać przed zapłodnieniem in vitro?

Przed zapłodnieniem in vitro kobiety poddawane są testom rezerwy jajnikowej. Polega to na pobraniu próbki krwi w pierwszych kilku dniach cyklu miesiączkowego i zbadaniu poziomu hormonu stymulującego pęcherzyki jajnikowe (FSH). Wyniki tego testu dostarczają lekarzowi informacji na temat wielkości i jakości jajeczek. Wśród badań, które trzeba wykonać przed przystąpieniem do procedury, zleca się też ocenę stężenia hormonów AMH, TSH i prolaktyny, a także cytologię i badanie USG macicy.

Mężczyźni będą musieli poddać się badaniu nasienia. Wiąże się to z pobraniem próbki, która zostanie poddana analizie laboratoryjnej pod kątem liczby, wielkości i kształtu plemników. Jeśli plemniki są słabe lub uszkodzone, konieczna może być procedura zwana wewnątrzcytoplazmatycznym wstrzyknięciem plemników (ICSI). Podczas ICSI, technik wstrzykuje plemniki bezpośrednio do komórki jajowej. Ponadto mężczyznę też czekają badania stężenia hormonów TSH i prolaktyny.

Badania wymagane do wykonania zapłodnienia pozaustrojowego

Diagnostyka przedzabiegowa jest kluczowa, aby ustalić sposób przeprowadzenia zabiegu i upewnić się, że dawcy są w pełni zdrowi. Po wykonaniu pierwszych badań wstępnych pacjentkę czeka kolejna porcja badań. Są to przede wszystkim testy niezbędne do przeprowadzenia punkcji pęcherzyków jajnikowych oraz diagnostyka chorób zakaźnych, w tym:

• przeciwciała anty-HBc,
• wymaz z kanału szyjki macicy w kierunku Chlamydia Trachomatis metodą PCR,
• przeciwciała anty-HCV,
• VDRL (WR)p,
• badanie grupy krwi,
• przeciwciała przeciwko cytomegalii w klasie IgG i IgM,
• przeciwciała anty-HIV 1,2,
• przeciwciała przeciwko różyczce w klasie IgG i IgM,
• antygen HBs,
• przeciwciała przeciw toxoplazmozie w klasie IgG i IgM.

Mężczyznę, który jest dawcą nasienia, też czekają odpowiednie badania:

• badanie grupy krwi,
• przeciwciała anty-HBc,
• przeciwciała przeciwko cytomegalii w klasie IgG i IgM,
• przeciwciała anty-HIV 1,2,
• przeciwciała anty-HCV,
• antygen HBs,
• oraz VDRL (WR).

Spokój i dobre samopoczucie – nieoceniona pomoc przy in vitro

Na powodzenie metody ma też wpływ kondycja psychiczna pacjentki. Kobiety poddawane zabiegowi IVF, u których zdiagnozowano depresję lub lęk, albo przepisano im lek przeciwdepresyjny, mają niższy wskaźnik ciąż w porównaniu z kobietami, które nie cierpią na te schorzenia. Jednocześnie kobiety biorące leki antydepresyjne mają większe szanse na zajście w ciążę niż chore pacjentki nieprzyjmujące leków.

Tuż przed rozpoczęciem przygotowań do zapłodnienia pozaustrojowego bardzo ważne są zadbanie o spokój i redukcja czynników stresogennych. Jeżeli nie jesteś w stanie poradzić sobie sama, poproś o pomoc psychologa. Większość klinik leczenia niepłodności udostępnia taką opiekę swoim pacjentkom.

Przed zabiegiem warto odciąć się od szkodliwych bodźców takich jak ciężka praca, nadmiar obowiązków czy spotkania z niezbyt życzliwymi ludźmi. Pomocny może być nawet krótki wyjazd wakacyjny, np. do SPA lub innego relaksującego miejsca. To jest idealny czas, aby wsłuchać się w potrzeby ciała i ducha.

Zbilansowana dieta i aktywność fizyczna

W okresie przygotowań do in vitro równie ważna jest odpowiednia dieta. Pokarmy, które spożywasz, tworzą fundament, na którym budowane są wszystkie funkcje ciała. Jadłospis w dużej mierze wpływa na produkcję hormonów, produkcję nasienia, liczbę jajeczek, ich jakość, jakość wyściółki macicy i wiele innych procesów związanych z płodnością.

Przede wszystkim zminimalizuj spożycie przetworzonej żywności, fast foodów i cukru. Zdrowe tłuszcze, pełne ziarna, owoce i warzywa oraz czyste białka takie jak ryby, rośliny strączkowe i niskotłuszczowy drób są ważną częścią diety. Pełne ziarna, ryby bogate w kwasy omega-3 i orzechy wspierają zdrowie wyściółki macicy. Istotne jest też spożycie pokarmów bogatych w witaminy C, E i K, a także wapń, cynk, ryboflawiny, magnez, kwas foliowy i przeciwutleniacze (np. niebieskie i fioletowe owoce i warzywa). Nie zapominaj o piciu wody – przynajmniej 2 litry płynów dziennie. Wszelkie używki takie jak alkohol, tytoń czy nawet kofeinę, lepiej odstawić na bok. Podobne zasady dietetyczne dotyczą mężczyzny – dawcy nasienia.

Rola aktywności fizycznej jest również nieoceniona. Oczywiście nie chodzi o to, aby przeciążać organizm. Już lekkie, ale regularne ćwiczenia (np. fitness, spacery, joga) wzmacniają organizm oraz system odpornościowy. Poprawiają także samopoczucie, poprzez stymulację produkcji endorfin – hormonów szczęścia.

lek. med. Blanka Malczewska – ginekolog-położnik

invimed.pl/lekarze/blanka-malczewska

Doktor Blanka Malczewska jest absolwentką Wydziału Lekarskiego Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego oraz stacjonarnych studiów doktoranckich. Uczestniczy w licznych konferencjach naukowych z zakresu ginekologii i położnictwa. Lekarz z zawodu i zamiłowania.
Otwarta, komunikatywna, empatyczna i zaangażowana w problemy pacjentów. Zależy jej na budowaniu relacji opartych na zaufaniu i na odpowiedzi na każde pytanie nurtujące pacjenta. Jako pasjonatka ginekologii i tematów dotyczących niepłodności, stale poszerza swoją wiedzę na ten temat.